De geschiedenis van web specialisten en bijbehorende termen

Webdesigner, UI designer, UX designer, Product designer, Digital designer, Service designer en nu Design Engineer. Sommige mensen zuchten bij de introductie van een nieuwe term voor een designer. Hier is echter een logische verklaring voor. Naarmate een vakgebied, en het belang daarvan, groeit wordt de hoeveelheid werk dat voorheen door slechts enkele werd gedaan nu uitgevoerd door een team van specialisten.

Toen ik mijn webdesign carrière in 2005 begon in een klein Londens winkeltje, wat voornamelijk visitekaartjes en briefpapier maakte, was de term webdesigner nog nieuw. Het was een bijzaak. Ik was de webdesigner en ontwierp en bouwde alle websites in Dreamweaver. Het waren simpele websites die meestal uit een paar pagina's bestonden.

Maar in de afgelopen 17 jaar is er veel veranderd. Door de jaren heen zijn websites steeds belangrijker en complexer geworden. Hierdoor gingen er ook steeds meer mensen aan een website werken. De hoeveelheid werk was niet meer bij één persoon te beleggen. Er ontstonden rollen die specifiek waren toegespitst op een bepaald onderdeel van de website, onder te verdelen in:

• Designer: verantwoordelijk voor de look en feel van de website  
• Frontend developer: maakt de vertaling van het ontwerp naar HTML en CSS
• Backend developer: verzorgt de technische achterkant van de website

En de rollen splitsen zich steeds verder op. Er zijn nu designers die zich richten op de gehele klantreis (Service of CX designer), designers die zich bezighouden met gebruiksvriendelijkheid (UX designer) en designers die op detailniveau werken aan specifieke elementen (UI designer).

Brad Frost, bedenker van de Atomic Design theorie, splitst front-end developers verder op in :

• Front-of-the-front-end developers die zich bezighouden met de look en feel van een button
• Back-of-the-front-end developers die bepalen wat er gebeurt als er op de button geklikt wordt

Als we dan naar de term Backend developer kijken dan is dat de groep die het meest gegroeid is de afgelopen 15 jaar. Elke techniek (PHP, Phyton, Ruby, React, Vue, Angular) kent zijn eigen specialisten. Daarnaast zijn er nog rollen die gefocust zijn op optimalisatie van databases of performance.

Waar past de Design Engineer?

Anders gezegd, de term webdesigner voldoet niet meer. Maar het uit elkaar trekken van deze rol, en de taken steeds specifieker maken voor de rollen die daaruit ontstaan zijn, heeft gezorgd voor gaten tussen design en developers. 

Designers zijn zich steeds meer gaan bezighouden met het vormgeven in grafische applicaties (eerst Photoshop, nu Sketch, Figma of Adobe XD) en niet met de achterliggende code. 

Developers zijn zich meer gaan focussen op de CSS en javascript frameworks die de afgelopen jaren steeds populairder zijn geworden. 

De twee groepen drijven steeds verder uit elkaar en spreken niet meer dezelfde taal. Dit leidt tot verwarring en frustratie. Een ontwerper maakt dingen die voor een developer onlogisch zijn. Of een developer probeert een Figma bestand zo goed mogelijk te interpreteren maar verliest daarbij de essentie van de ontwerper bedoelde.

Een Design Engineer kan dit gat vullen.

Wat doet en kan een Design Engineer?

Omdat een Design Engineer kennis heeft van zowel Design als techniek (HTML, CSS en Javascript) kan een Design Engineer een werkend prototype maken in HTML en CSS.

Daarnaast weet een Design Engineer ook van bestaande onderzoeken op het gebied van gebruiksvriendelijkheid en past deze toe in ontwerpen en prototypes. 

Kennis van toegankelijkheidseisen zoals deze gesteld worden zitten ook in het arsenaal van de Design Engineer omdat dit meestal technisch van aard is. Een Design Engineer weet hoe HTML en CSS opgebouwd moet worden om te voldoen aan de criteria zoals deze gesteld worden door de WCAG.

Een Design Engineer heeft genoeg technische know how om Javascript (zoals een React component) te lezen, begrijpen en aan te passen. Hierbij komt dat een Design Engineer op de hoogte is van de laatste ontwikkelingen van Javascript frameworks en welke tool het beste past bij het project.

Met deze skills is de Design Engineer de ideale persoon om communicatie tussen de design teams en develop teams te bevorderen. De Design Engineer spreekt beide talen en kan daarom fungeren als een brug tussen beide partijen.

Nog even over de term Design Engineer

In Nederland is de term Design Engineer relatief onbekend. Als je bijvoorbeeld zoekt op vacatures voor Design Engineers dan zijn deze meer gericht op het ontwerpen van technische producten en niet op de rol zoals ik deze hierboven beschreven heb.

In het Engelstalige gebied hebben sommige Design Engineers hetzelfde probleem ondervonden. Zij bezigen daarom ook wel de term UX Engineer wat duidelijker aangeeft dat het gaat om een Engineer die zich bezighoudt met websites en webapplicaties. Het kan goed zijn dat de term UX Engineer in de toekomst de voorkeur gaat krijgen boven Design Engineer om zo verwarring te voorkomen.

Meer weten over Design Engineers?

Dan raad ik je deze podcast aflevering van Clearleft aan. Deze gaat volledig over Design Engineers en laat ook enkele specialisten aan het woord die uitleggen wat ze precies doen.

Daarnaast is er het gratis ‘Design Engineering Handbook’ boek van Invision. Vooral de eerste paar hoofdstukken zijn verhelderend.

Heb je vragen of opmerkingen over Design Engineers? Laat het mij hieronder weten door een reactie achter te laten